Bayezid-i Velî oğlu şehzâde Şehinşah Bursa’da hâkim idi.
Ve şehzâde Şehinşah oğlu Şehzâde Mehmed Han babasıyla Bursa’da idi.
Ve Bayezid-i Velî oğlu Şehzâde Mahmud, bu Şehzâde Mah- mud oğulları Şehzâde Musa, Şehzâde Emir, Şehzâde Orhan ve biri de Şehzâde Alemşâh ve oğlu Şehzâde Osman’dır.
Bu sekiz adet şehzâdeleri, Sultan I. Selim kardeşi Şehzâde Ahmed Han üzerine Bursa Yenişehri üzere sefere gideceği sırada dünya devleti için sekiz şehzâdeyi şehid edip dünya kaygısından kurtardı, hepsini Orhan Gazi yanında defn edip Ahmed Han üzere sefere gitti.
Bayezid-i Velî oğlu Şehzâde Ahmed Han’ın şehid olması
Bursa Yenişehri’nde Selim Han ile savaşırken attan tekerlenip yakalanmca Selim Han’ın huzuruna getirerek Selim Han’ın çadırı içinde aman vermeyip boğarak şehit ettiler. Cenazesini Bursa’da Orhan Gazi yanma defn etti.
Şehzâde Ahmed’in bozguna uğramasının tarihi:
Sıdı Sultan Ahmed’i Sultan Selim-i kâmrân
Sene, 927
Bu Ahmed Han çenginde Şehzâde Ahmed oğlu Şehzâde Murad, bu Murad, babası Şehzâde Ahmed’in öldürüldüğünü görünce, “Niçe yüz benim; başkası değil” diyen ünlü yiğitler Acem diyarında Erdebil’e kaçtı, Şah İsmail yanında üçüncü senede vefat etti. Kabri, Erdebil şehri içinde Şeyh Safî hazretleri yanında gömülüdür.
Şehzâde Ahmed Han
Ve yine Şehzâde Ahmed Han’ın iki oğlunun büyüğü Şehzâde Alâeddin gürbüz er idi. Ve küçüğü Şehzâde Ali Han, bu iki şehzâdeler için bütün âlimler Selim Han’a rica ettiler, günahsızlardır diye affedildiler. İstanbul’da az müddet içinde vebadan öldüler. Bunların da cenazesini Bursa’ya götürüp Orhan Gazi ile Osman Gazi kabrinde defn olundular.
Bayezid-i Velî oğlu Şehzâde Korkud’un şehid edilmesi
I. Selim Han’ın kardeşidir. Yapılan büyük savaşta bozguna uğrayınca kaçıp Teke vilâyetinde Piyâle lalasıyla bir mağarada saklanmış bulunup 919 [1513] tarihinde kati olundu. Pâk cesedi
Bursa’da II. Murad yanında bir yüksek türbe içinde defnedildi, ama güçlü kuvvetli şehzâde imiş istanbul day trips.
Sultan II. Murad Han oğlu Şehzâde Haşan, Fâtih Sultan Mehmed’in ana bir küçük kardeşi idi. Fâtih, tahta çıkışı sırasında Şehzâde Hasan’ı boğarak şehit edip babası Murad Han cenazesiyle Şehzâde Hasan’ı Bursa’ya gönderip Murad Han . Türbesi’nde defnedildi.
Fâtih Sultan Mehmed Han oğlu
Cem Şah’ın vefat tarihi
Sultan Bayezid-i Velî ile büyük ceng edip sonunda bozguna uğradı. 11 sene Mekke, Medine, Yemen ve Aden’de seyahat etti. Oradan Mısır’a geldi, oradan İstanbul’a gelmek niyetiyle Rodos’ta Malta generaline uğradı. Onlar bir gemiye koyup;
“Seni İstanbul’a götürsünler” diye hile edip Cem Şah’ı doğru Fransa’ya götürdüler.
Annesinin annesi Fransa kralının karısı idi. Cem Şah’ı ona teslim ettiler.
Bütün adamlarıyla birlikte Cem Şah’a büyük bir saray verdiler. Başka bir hükümet yer verdiler. Avda ve eğlencede padişahcasma zevk u safâlar edip gece gündüz huzurunda on sekiz ban oğlu ban el kavşurup kölesi gibi hizmetinde olurlardı.
Sonunda bu durumdan Cem Şah kardeşi Sultan Bayezid’in haberi olunca bir mektup ile Fransa kralından Cem Şah’ın tutuklanarak İstanbul’a gönderilmesini ricâ ettiler.
Cem Şah
Fransa kralı da Cem Şah’ı zehirli ustura ile tıraş ettirip Yemen ve Aden seyyahı iken Cem Şah adem (yokluk) diyarına gitti. Bayezid Han’ın izniyle naşını Bursa’da Koca II. Murad yanında başka bir türbe içinde defnettiler.
Kendisinden kalanlardan Cem Şah Sa’dîsi, “Câm-ı cem” de-dikleri kadehtir ki bâdesini içip yine kadeh kendinden ağzına kadar dolardı. Ve bir satranç-bâz maymun ve bir beyaz tu ti (papağan) Cem Sa’disi’ni siyaha boyayıp;
“Biz Allah’ın kullarıyız ve biz ancak ona dönücüleriz” [Bakara, 156] âyetini ve “Padişah sağ olsun” sözlerini Sa’dî öğretmişti Yıldırım Bayezid Han oğlu Çelebi Sultan.
Bayezid Han muhallefâtı (geride kalanları) gördüğünde “Câm ol câm, ama Cem’i yok” der ve O câmı (kadeh) hâzineye korlar. .
“Kanı beyaz papağan?” diye sorarlar.
Hemen konuşan papağan dile gelip;
“Padişah sağ olsun, efendim gittiğinden dolayı siyah matem donu giydim” der.
Ama Fransızların inancınca; “Zehirli ustura ile Cem Şah’a benzer sarı benizli bir adamı tıraş edip yüzünün rengi karışmış ve kendisi de ölmüş birini ‘Cem’in naaşıdır’ diye Bayezid Han’a gönderdik. Onlar da Cem’dir diye Bursa’da atalarının yanına gömerken cem şekilli herifi yer kabul etmeyip başka yere defn etmişler. Yoksa bize gelip sığman kızımız evlâdı olan Cem’i vermeyip daha sonra dış Fransa ülkesine Cem’i kral eyledik. Hâlâ krallarımız Cem Şah neslindendir. Bundan dolayı Cem tarafından ve annesi tarafından Fransa’nın Osmanoğullarına yakınlığı vardır” derler.
Sözün kısası ve işin aslı, bu hakir [10]74 [1664] tarihinde Alman diyarında Beç, Pırak ve Loncat adındaki büyük şehirleri gezerken nice düşkün rahip ve patriklerle dostluklar kurup Cem Şah’ın hallerini söyleştiğimizde Cem Şah’ın annesini Fâtih İstanbul’u feth ederken Saraybumu’nda nasıl aldığım, Bayezid ve Cem Şah o kızdan olup Cem Şah’ın Mısır’da, Mekke, Medine, Yemen ve Aden’de, İspanya ve Fransa’da seyahat edip dış Fransa kralı olduğunu bir bir tarihlerinden okudular. Fâtih Sultan Mehmed oğlu Cem Şah’ın vefat tarihi:
Bahâr-ı devlet Cem çûn Har âbı yâft bîş ez-sayf Resîd ez-gayb tariheş
Zi-dünyâ reft Cem vâ hayft
Sene 900
Cem Şah’ın dörtlüğü
Iztırâbı ko gönül, (ey) murg-ı revân sabr eyle Eskiyüp işte harâb olmadadır ten kafesi Kârbân-ı reh-i iklîm-i adem menzilinin Dokunur oldu katı sem’ime bâng-ı geresi
Divan sahibi yiğit bir şehzâde idi. Allah rahmet eylesin.
Cem Şah’m diğer Vefat tarihi:
Dediler eyleyüp du’â-yı sürüş
Câm-ı Cem’den eylesün Cem nûş
Cem Şah’m diğer tarihi:
Ayn-ı nizâm-ı âlemest. Sene
Şehid kardeşler ziyaretimerhurri u niağfûrân
