Ahmed Muhtar Paşa’nın müdürlüğü döneminde, 1920-1922 yılları arasında üç fasikül hâlinde yayımlanan “Topkapı Saray-ı Hümayunu Meydanında Kâin Müze-i Askerî-i Osmanî Züvvârına Mahsus Rehber”, önemli bir kaynak niteliğindedir. Bu rehber, Paşa’nın oğlu Sermed Muhtar (Alus) tarafından kaleme alınmıştır. Eserde, Osmanlı askerî teşkilatına dair bilgiler verilmekte ve toplam 26 fotoğraf levhası kullanılmaktadır.
Rehberin amacı, Askerî Müze’deki eserlerin ziyaretçilere tanıtılmasıdır. Aradan geçen bunca zamana rağmen hâlâ başvuru kaynağı olarak değerini korumaktadır. Ancak eserin Osmanlıca yazılmış olması, günümüz okuyucularının bu kaynaktan tam anlamıyla faydalanmasını zorlaştırmaktadır. Bu nedenle, eserin çevriyazı (Latin harflerine aktarımı) yapılması büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmayı gerçekleştirmek ise öncelikle Askerî Müze yönetiminin sorumluluğundadır Askerî Müze Tanıtımı ve Yayın Çalışmaları.
Osmanlı Dönemi Silahları Koleksiyonu
Askerî Müze’nin en dikkat çekici koleksiyonlarından biri, Osmanlı dönemine ait silahlardır. Bu koleksiyon, müze uzmanlarının yayınlarına da temel konuyu oluşturur. Bu alandaki ilk kapsamlı çalışmalardan biri, Aysel Çötelioğlu tarafından hazırlanan *”Askeri Müze Osmanlı Dönemi Ateşli Silahlar Kataloğu”*dur.
Kitap, ateşli silahlar hakkında genel bilgilerle başlayarak, Osmanlı tüfek ve tabancalarının tarihî gelişimini, ardından bu silahların yapım ve süsleme özelliklerini ele alır. Katalogun ilerleyen bölümlerinde, müzede yer alan 132 farklı türde ve boyutta Osmanlı silahı tanıtılmaktadır. Bu eser, hem akademisyenler hem de tarih meraklıları için kıymetli bir başvuru kaynağıdır.
Türk Çadır Kültürü ve Askerî Müzedeki Çadırlar
Çadır, Türk tarihinde yalnızca bir barınak değil, aynı zamanda sosyal yaşamın, devlet ve askerî organizasyonların da bir parçası olmuştur. Askerî Müze’de yer alan çadır koleksiyonu, bu geleneği yansıtan önemli bir arşivdir.
Sibel Yacan tarafından hazırlanan “Türklerde Çadır” adlı çalışma, müzede yer alan ve en erkeni 17. yüzyıla tarihlenen çadır ve parçalarını ele alır. Eser aynı zamanda Türk çadır kültürünü tanıtmayı amaçlamaktadır. Çadırların yapısı, kullanım biçimi ve süsleme özellikleri gibi konular da bu yayında yer almaktadır Turkey Tour Guides.
Bayrak ve Sancak Koleksiyonu
Bayrak ve sancaklar, bir milletin veya askerî birliğin simgesel temsilcileridir. Askerî Müze’nin bir diğer önemli koleksiyonunu, özellikle Osmanlı dönemine ait bayrak ve sancaklar oluşturmaktadır.
İlkay Karatepe tarafından hazırlanan “Askerî Müze Bayraklar ve Sancaklar Koleksiyonu”, 40 bayrak ve sancağın tarihî gelişimini örneklerle anlatmaktadır. Bu koleksiyonda sadece Osmanlı’ya ait değil, yabancı ülkelere ait bayrak ve bandıralar da bulunmaktadır. Ayrıca kitapta, diğer müze ve kütüphanelerde yer alan benzer koleksiyonlara da değinilmiştir.
Kitapta her bayrak ve sancağın; ismi, milliyeti, boyutu ve ayırt edici özellikleri açıklanmakta, görsellerle desteklenerek sunulmaktadır. Bu da kitabı yalnızca müze kataloğu değil, aynı zamanda bayrak ve sancak araştırmaları için önemli bir referans hâline getirmektedir.
